پەیامی ڕابەری مەزنی شۆڕشی ئیسلامی تایبەت بە کۆنگرەی حەج
پەیامی ڕابەری مەزنی شۆڕشی ئیسلامی بەیانیی ئەمڕۆ سێ شەممە لە زمان حوججەتولئیسلام وەلموسلمین نەواب، نوێنەری وەلیی فەقیھ لە سارای عەرەفات خوێندرایەوە.
لە پەیامەکەی ڕابەری مەزنی شۆڕشی ئیسلامی دا ھاتووە:
بسم‌اللّه‌الرّحمن‌الرّحیم
و الحمد للّه ربّ العالمین و صلّی اللّه علی الرّسول الاعظم محمّد المصطفی و آله الطّیّبین و صحبه المنتجبین.
نوێژی ئیبراھیمیی حەجج و بانگێشتنە جیھانییەکەی، جارێکی تر لە ناخی مێژووەوە، تەواوی جیھانی کردە بەردەنگ و دڵە ئامادەو بەھرەمەندو زیکربێژەکانی ھێنایە جۆش و خرۆش. بانگەوازی بانگھێشتکار بۆ تاک بە تاکی مرۆڤایەتییە: «و اَذِّن فِی النّاسِ بِالحَجّ». ئینجا کەعبە میوانداری موبارەک و ڕێشاندەری ھەموو مرۆڤەکانە: «اِنَّ اَوَّلَ بَیتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذی بِبَکَّةَ مُبارَکاً وَ هُدیً لِلعالَمین».
کەعبە وەک خاڵی ناوەندی و تەوەرەی سەرەکیی سەرنجی تاک بە تاکی موسڵمانان و ڕێوڕەسمی حەجج وەک نموونەیەکی بچوک لە پانتایی هەمەچەشنی جیهانی ئیسلامی، دەتوانێت خزمەت بە بەرزبوونەوەی ئاستی کۆمەڵگەی مرۆڤایەتی و تەندروستی و ئاسایشتی هەموو مرۆڤەکان بکات. حەج دەتوانێت بەرزبوونەوەی مەعنەوی و ڕۆحی و ئەخلاقی بۆ هەموو مرۆڤایەتی بهێنێت؛ دیارە ئەمەش پێویستیی ژیانی ئەمڕۆی مرۆڤایەتییە. حەج دەتوانێ هەموو ئەو پیلانانەی ئیستیکبارو زایۆنیزم کە ئامانجەکەی ھەڵدێرانی ئەخلاقیی مرۆڤی ئەمڕۆ و سبەینێیە پووچەڵ بکاتەوە و دایمرکێنێتەوە.، مەرجی پێویست بۆ ئەم کاریگەرییە جیهانییەش ئەوەیە کە موسڵمانان، لە یەکەم هەنگاودا، بۆ خۆیان بە ڕێک و پێکی وتاری ژیانبەخشی حەج ببیستن و هەموو هەوڵەکانیان بۆ ڕاپەڕاندنی بەکار بهێنن. ئینجا دوو کۆڵەکەی سەرەکیی ئەم وتارەش «یەکگرتن » و «مەعنەوییەت»ـە.
یەکگرتن و مەعنەوییەت دەستەبەری پێشکەوتنی ماددی و مەعنەویی جیهانی ئیسلام و تیشک بڵاو کردنەوەی لە سەرتاسەری دنیایە، یەکگرتن بە واتای پەیوەندیی ھزری و کردەییە؛ بە واتای لێک نزیک بوونەوەی دڵ و ئەندێشەو ڕوانگەکانە؛ بە واتای ھێزمەندکردنی زانستی و ئەزمونییە؛ بە واتای پەیوەندیی ئابووریی وڵاتانی ئیسلامییە؛ بە واتای متمانە و هاوکاریی حکومەتە موسڵمانەکان؛ واتای هاوپشتی و ھاریکاری لە بەرامبەر دوژمنە ڕەھاو ھاوبەشەکانە.
یەکگرتن بەو مانایەیە کە پیلانە داڕێژراوەکەی دوژمن ناتوانێت فیرقە ئیسلامییەکان ، یان نەتەوە و ڕەگەز و زمان و کولتوورە جۆراوجۆرەکانی جیهانی ئیسلام بە گژ یەکتردا بباتەوە. یەکگرتن بەم واتایەیە کە گەلانی موسڵمان ، نەک لە ڕێگەی ناساندنی ئاژاوەگێڕانەی دوژمنەوە، بەڵکو لە ڕێگەی پەیوەندی و دیالۆگ و هاتووچۆوە یەکتر بناسن؛ ئاگاداری مسۆگەرات و تواناو بارستاییەکانی یەکتر بن و بۆ بەکار ھێنانی بەرنامە دابڕێژن.
یەکگرتن بەم واتایەیە کە زانستوەران و زانکۆکانی جیهانی ئیسلام قۆڵیان لە قۆڵی یەکتر ھەڵپێکن ؛ زانایانی ئایینزا ئیسلامیەکان بە نیازپاکی و لێبوردەیی و ویژدانمەندییەوە سەیری یەکتر بکەن و گوێ لە قسەی یەکتر بگرن؛ نوخبەو بلیمەتان لە ھەر وڵاتێک و لەنێو ھەر ئایینزایەک خەڵک لەگەڵ خاڵەهاوبەشەکانی یەکتر ئاشنا بکەن و هانیان بدەن بۆ پێکەوە ژیان و برایەتی.
یەکگرتن ھەروەھا بەو واتایەش دێت کە سەرکردە سیاسی و ڕۆشنبیرییەکان لە وڵاتانی ئیسلامیدا، بە شێوەیەکی هاوئاهەنگ و ھاوتەریب، خۆیان بۆ هەلومەرجی ڕێکمەندیی جیهانیی بەردەم ئامادە بکەن؛ پێگەی شیاوی ئومەتی ئیسلامی لە ئەزمونی نوێی جیهاندا، کە پڕیە لە دەرفەت و هەڕەشە، بە دەستی خۆیان و بە ئیرادەی خۆیان دیاری بکەن؛ نەهێڵن ئەزمونی تاڵی «ئەندازیاریی سیاسی و سەرزەوینی بۆ ڕۆژئاوای ئاسیا لەسەر دەستی حکومەتەکانی ڕۆژئاوا دوای جەنگی جیهانی یەکەم» دووبارە ببێتەوە.
مەعنەوییەت بەواتای بەرزکردنەوەی ئەخلاق و ئاکاری ئایینیە. سیحری ئەخلاقی بە بێ ڕەھەندی دینی کە بۆ ماوەیەکی زۆر لەلایەن سەرچاوە ھزرییەکانی ڕۆژئاواییەکانەوە پەرەی پێ دەدرا، دەرئەنجامەکەی دەبێتە ھەر ئەم ڕەوشت نزمی و ھەڵدێرانە ئەخلاقییە بێ سنوورەی ڕۆژئاوا کە هەموو دنیا دەیبینن.
مەعنەوییەت و ئەخلاق لە ڕێوڕەسم و مەناسکی حەج، لە بەر ساکاری ژیان لە ئیحرام دا، لە ڕەت کردنەوەی سەرەتییە وەهماوییەکان، لە »وَ اَطعِمُوا البائِسَ الفَقیر«، لە »لا رَفَث وَ لا فُسوقَ وَ لا جِدال»، سووڕانەوەی ھەموو ئوممەت بە دەوری تەوەرەی تاکانەپەرستی، لە ڕەمی و بەردەباران کردنی شەیتان و خۆدابڕین لە موشریکانەوە دەبێ فێربین.
برایان و خوشکانی حەج بەجێھێنەر، دەرفەتی حەج بۆ تەگبیرو ڕامان لە ڕازو ڕەمزەکانی ئەم فەرزە ناوازەیە بقۆزنەوەو بیکەن بە توێشووی تەواوی تەمەنتان. «یەکگرتن» و «مەعنەوییەت» لەم قۆناغەی سەردەم دا زیاتر لە ڕابردوو بەرەوڕووی دوژمنایەتی و لەمپەر قوت کردنەوەی ئیستیکبارو زایۆنیزم بووەتەوە. ئەمریکا و جەمسەرەکانی تری هەژموونیخوازی ئیستیکبار بە توندی دژایەتیی یەکگرتوویی موسڵمانان و لێکگەییشتنی نەتەوەو وڵات و حکومەتە موسڵمانەکان و ئایینداری و شەریعەتخوازیی نەوەی گەنجی ئەو گەلانە دەکەن و بە هەر شێوەیەک کە پێیان بەکرێت بەرنگاری دەبنەوە.
ئەرکی هەموو ئێمە و هەموو گەلان و حکومەتەکانمان ئەوەیە کە دژی ئەم پیلانە ناحەزانەیەی ئەمریکا و زایۆنیزم بوەستین. داوای یارمەتی لە خوداوەندی عەلیم و قەدیر بکەن؛ ورەی دابڕین لە موشریکان لە خۆتاندا بەھیزکەن و پەرە پێ دان و قوڵ کردنەوەی لە شوێنی ژیانی خۆتان بە ئەرکی سەرشانتان بزانن. سەرکەوتن بۆ ھەمووان و حەجی مەقبول و مەشکور بۆ ئێوە حاجیانی ئێرانی و غەیری ئێرانی لە خوداوەند داوا دەکەم و ئاواتی وەدی ھاتنی دۆعای حضرت بقیّة‌اللّه‌الاعظم (ارواحنا فداه) بۆ ھەموان بە ئاوات دەخوازم. والسّلام علیکم و رحمة اللّه شەشەمی ذی‌الحجّة ۱۴۴۴ی کۆچیی مانگی و چوارەمی پوشپەڕی ۱۴۰۲ی کۆچیی ھەتاوی
