هەموو شتێک بە خوێ؛ ڤیتامینی Dـیش بە ڕادە
وەک چۆن کەمی ڤیتامینD لەجەستەدا بۆ مرۆڤ مەترسیدارە، بەهەمان شێوە زۆری ئەو ڤیتامینە لەجەستە دەبێتە هۆی مەترسی بۆ سەر مرۆڤ.
بەپێی لێکۆڵینەوەیەکی تیمی پزیشکی لەزانکۆی کۆپنهاگن ، بوونی بڕێکی زۆر لەڕادەی ئەو ڤیتامینە دەتوانێت ببێتە هۆی جەڵتە و گیرانی خوێنبەرەکانی نێو جەستەوە.
بەوتەی پڕۆفیسۆر "پیتێر شوارتز" ئەو لێکۆڵینەوە لەسەر 247 هەزار و 574 کەسی دانیمارکی ئەنجامدرا، کە لەم لێکۆڵینەوەدا 7 ساڵ پاش وەرگرتنی نموونەو سەمپڵی خوێن، ئاماری مردنی ئەو کەسانە پێوانەکراو دەرکەوت، کە لەو ئامارە ئاماژە پێکراوەدا 16 هەزارو 645 کەس کۆچی دواییان کردبوو.
لێکۆڵەڕان کاریگەری ڤیتامینیD لەسەر مردنی ئەو کەسانە پێوانە کردو دەرکەوت پەیوەندییەکی توند و بەهێز لەنێوان کەمی و بوونی زیاتر لەڕادەی ئەو ڤیتامینە لەجەستەدا کاریگەری لەسەر مردنی هەندێک لەوان بووە.
ڤیتامینی D لەڕێژەی کەمتر لە 50 نانۆموڵ(nano mole) یان زیاتر لە 100 نانومۆڵ لەهەر لیترێک خوێندا ئەگەرەکانی مردن زیاتر دەکات.
هەروەها لێکۆڵەران پاش ئەنجامی لێکۆڵینەوەکە لەسەر کەسەکان بۆیان دەرکەوت، هەندێک لەوان بەهۆی زیادبوونی لەڕادەی ڤیتامینیD ، کە بڕی زیاتر لەڕادەی 100 نانۆموڵ بوو، گیانیان لەدەستداوە، کە ئەو کەسانەی تووشی جەڵتە و گیرانی بۆرییەکانی خوێن کردبوو.
