ساڵهاتی ئاگردانی مزگەوتی ئەقسا
21 ئووتی ساڵی 1969 ، مزگەوتی ئەقسا یەکەمین ڕووگەی موسوڵمانەکان و سێهەمین شوێنی پیرۆز لە جیهان لە لایەن مایک ڕۆهان ، زایونیستی بە ڕەگەز ئوستڕالیایی ئاگر درا .
لەم ساڵەدا جەنایەتی ڕژیمی زایونی دەر حەق بە خەڵکی فەلەستین و پیرۆزایەتیە ئیسلنیەکان بە ش ێوەی ئاشکرا نیشان درا و دوای چل و حەوت ساڵ هەروا ئەو بیروباوەڕە لە لایەن زایونیەکانەوە و هاو پەیمانەکانی درێژەی هەیە . ڕژیمی زایونی دوای جەنایەتی ئاگردانی مزگەوتی ئەقسا شاری قودسی لە ش ەڕی شەش ڕۆژەی 1967 داگیر کرد . بە داگیر کردنی ئەو شارە مێژوییە زایونیەکان بەردەوام هەوڵیان داوە سیمای ئیسلامی لە شاری قودس و مزگەوتی ئەقسا بسڕنەوە بەڵام بە خۆڕاگری گەلی فەلەستین ڕووبەڕوو بوونەوە لە گەڵ چوارچێوەی ئینتفازە جۆراوجۆرەکان . بەرگرتن لە چوونی هەموو گەلی فەلەستین بۆ سەر مزگەوتی ئەقسا کاولکردنی شاری قودس و دەوروبەری مزگەوتی ئەقسا گەشەی شارۆچکەنشینانی زاویونی نشین بۆ گۆڕینی داڕشتی حەشیمەتی ئەو شارە ئیسلامیە لە پاڵ هەوڵ بۆ بە کردەوە کردنی پیلانی دابەشکردنی کاتی و شوێنی یەکەمین ڕۆگەی موسولمانان بەشێک لە جم و جووڵەکانی زایونیەکان لە درێژەی داگیرکاریی دوای ئاگردانی مزگەوتی ئەقسایە . خولی نوێ هەوڵەکانی ڕژیمی زاوینی بۆ سڕینەوەی شۆێنهاتە ئیسلامیەکان لە مزگەوتی ئەقسا و و سڕینەوەی لە مێژوو و ژیاری ئیسلامی بووەتە هۆی ئینتفازەی قودس وئینتفازەی سێهەم . ناوچە جۆراوجۆرەکانی شاری داگیرکراوی قودس و شارە جۆراوجۆرەکانی کەرتی ڕۆژئاوایی ڕووباری ئەردەن لە ڕۆژی یەکەمی ئوکتوبری 2015 شایەتی خۆڕاگری و بزاڤی جەماوەری لە هەمبەر جەنایەتەکانی ئیسرائیل دژی مزگەوتی ئەقسایە . ئینتفازەی قودس کە چەکێکی کارامە و بڕاوەیە لە هەمبەر گەشە خوازی زایونیەکان بووە بەر دەگرێت بە پیلانی دابەشکرانی کاتی و شوێنی مزگەوتی ئەقسا . کاولکردنی مزگەوتەکان و پیرۆزگە ئیسلامیەکان لە زاتی ڕژیمی داگیرکاری ئیسرائیل حەشار دراوە و سەرەڕای ڕێکخراوی ناوچەییە ئیسلامیەکان و ڕێکخراوی هاوکاری ئیسلامی ئەو ڕژیمە بەردەوام لەسەر ڕەهەندەکانی دۆمنکارانەی خۆی لە گەڵ هێما ئیسلامیەکان زیادی کردووە . ڕێکخراوی هاوکاری ئیسلامی ز یاتر لەوە بە ناوی ڕێکخراوی کونفڕانسی ئیسلامی کە بە دوای ئاگرکەوتنەی مزگەوتی ئەقسا لە 25 سێپتامبری 1969 بناغە ڕێژی کراوە نەیتوانیوە وەک هێزێکی بەرگریکارانە لە هەمبەر ڕژیمی ئیسرائیل کار بکات . هەڵوێستی بێ لایەنانەی ڕێکخراوی هاوکاری ئیسلامی و هەڵوێستی بڕێک لە وڵاتانی عەرەبی لە دەرەوەی ئەو ڕێکخراوەیە ڕژیمی زاونی لە کاولکردنی مزکگەوتەکان و سڕینەوەی شۆێنهاتە ئیسلامیەکان بە بڕتر کردووە . بە پ ێی ڕاگەیندرانی ناوەندی لێکۆڵینەوە ی سەرزەویە داگیرکراوەکانی شاری ئەلخەلیل لە ساڵی 1967 ڕژیمی زاوینی زیاتر لە 48 مزگەوتی کاول کردووە و ئاگر داوە . جم و جوڵەکانی دژە ئیسلامی ڕژیمی زاونی ئەمڕوکە تەنیا بە رتەسک ناکرێتەوە بە سەرزەویە داگیرکراوەکانی فەلەستین و ناوچەکانی دیکەی ئیسلامی شایەتی کاولکردنی مزگەوتەکان و تەوەری شوێنهاتە ئیسلامی و کەلتوریەکانە . کردەوەی کاولکارانی شوێنەاتە ئیسلامیەکان بو وێنە سوریا و یەمەن بە کردەوەی زایونیەکان هاوتەریبە . کاولکردنی مزگەوتەکان و و شوێنە ئایینزاییەکان لە سوریا بە دەستی داعش و لە یەمەن لە ڕەوتی پەلاماری فڕۆکە شەڕکەرەکانی عەرەبستانی درێژەی بیرو باورەری زایونیە کە لە لایەن داعشیەکان و ئالی س ەعوودەوە پێ و شوێن دەگیردرێت . لەناو بردنی شوێنەاتە ئایینزایی و ئیسلامیەکان لە سەرزەوینە ئیسلامیەکان ڕیشە لە ڕوانگەی زاونیزمی هەیە کە ب ووەتە هۆی کردەوەی بێ لایەنانەی ڕێکخراوی هاوکاری ئیسلامیە ئەو بیروبۆچوونەی ئەمڕۆ لە سوریا و یەمەن بەحرەین و ناوچەکانی دیکەی ئیسلامی بە دەس هۆکارانی زایونیستیەکان پێ و شوێن دەگیردرێت .
