• توێژینە‌وە‌یەکی نوێ؛ ساونا دژی خەڵەفانە

    توێژینە‌وە‌یەکی نوێ؛ ساونا دژی خەڵەفانە

    ئاب 17, 2025 15:30

    ئە‌وانە‌ی سە‌ردانە‌کردنی ساونایان (بە ئینگلیزی: sauna)کردووە‌ بە‌ نە‌ریت کە‌متر تووشی خە‌ڵە‌فان دە‌بن لە‌ داھاتوودا، توێژینە‌وە‌یکی نوێ وا دە‌ڵێ.

  • پارادۆکسی کەشتییەکەی تیسیوس و پێوەندیی لەگەڵ تێگەیشتن لە چەمکی

    پارادۆکسی کەشتییەکەی تیسیوس و پێوەندیی لەگەڵ تێگەیشتن لە چەمکی "ناسنامە"

    ئاب 16, 2025 15:43

    لە مێژووی بیری مرۆڤایەتیدا، ژمارەیەک پرسیاری بنەڕەتی هەن کە بە درێژایی سەدەکان وەک خۆیان ماونەتەوە و هێشتا مێشکی فەیلەسووفان، زانایان و بیرمەندانیان بەخۆیانەوە سەرقاڵ کردووە.

  • هەوکردنی ماسولکەکان

    هەوکردنی ماسولکەکان

    ئاب 15, 2025 16:49

    هەوکردنی ماسولکەکان کۆمەڵێک حاڵەتی دەگمەنە کە دەبنە هۆی لاوازبوونی ماسولکەکان و ماندووبوون و ئازار. هەوکردنی ماسولکەکان دەتوانێت تووشی کەسانی هەموو تەمەنێک بێت، بە منداڵانیشەوە زۆرترین جار لەنێو کەسانی پێگەیشتوودا دەبینرێت و زیاتر لە پیاوان دەردەکەوێت ئەگەر ماسولکەکان توشی هەوکردن بوون لەوانەیە ببنە هۆی ئاوسان.

  • هەموو زانیاریێک لەسەر برنج

    هەموو زانیاریێک لەسەر برنج

    ئاب 14, 2025 10:33

    بەشی بەکارهاتووی دەنکەکەییەتی، ڕووەکێکی ساڵانەیە و سەرچاوەکەی لە ئاسیاوەیە بە تایبەتی چین و هیندستان و ئەندۆنیزیا، هەر لەوێوە بڵاوبۆتەوە بۆ سووریا و ئەفەریقا و ئەمەریکا.

  • شۆڕشی سەوز؛ لە هۆکارەکانی سەرهەڵدانی تا دەرەنجامە کۆمەڵایەتی-ئابووری و ژینگەییەکان

    شۆڕشی سەوز؛ لە هۆکارەکانی سەرهەڵدانی تا دەرەنجامە کۆمەڵایەتی-ئابووری و ژینگەییەکان

    ئاب 13, 2025 14:11

    شۆڕشی سەوز، کە بە شۆڕشی سێیەمی کشتوکاڵیش ناسراوە، ئاماژەیە بۆ زنجیرەیەک دەستپێشخەریی گواستنەوەی تەکنەلۆجیای توێژینەوەیی کە لە نێوان ساڵانی ١٩٥٠ و کۆتایی شەستەکانی سەدەی بیستەمدا ڕوویاندا.

  • تەڵەی مالتۆس؛  پەیوەندیی نێوان گەشەی دانیشتووان و گەشەی بەرهەمی خۆراک

    تەڵەی مالتۆس؛ پەیوەندیی نێوان گەشەی دانیشتووان و گەشەی بەرهەمی خۆراک

    ئاب 12, 2025 10:42

    لە قووڵایی مێژووی مرۆڤایەتیدا، ململانێیەکی بێوچان لەنێوان دوو هێزی بنەڕەتیدا بوونی هەبووە: توانای زۆربوونی مرۆڤ و توانای زەوی بۆ دابینکردنی بژێوی.

  • ماسوتاتسو ئۆیاما کیوکشن

    ماسوتاتسو ئۆیاما کیوکشن

    ئاب 10, 2025 10:03

    ماسوتاتسو ئۆیاما، کە بە نازناوی "دەستی خودا" ناسراوە، یەکێکە لە دیارترین و کاریگەرترین کەسایەتییەکانی جیهانی هونەرە جەنگییەکان لە سەدەی بیستەمدا. ئەو تەنها دامەزرێنەری شێوازی کیوکشن کاراتی نەبوو، کە بە "بەهێزترین کاراتی" ناوزەد دەکرێت، بەڵکو سیمبولێکی زیندووی هێزی ئیرادە، دیسیپلینی پۆڵایین و گەیشتن بە لوتکەی توانای مرۆڤ بوو. ژیانی ئۆیاما تێکەڵەیەکی سەرسوڕهێنەرە لە ڕاستی و ئەفسانە، چیرۆکی هەژارێکی کۆریی کۆچکردوو بۆ ژاپۆنە کە لە ڕێگەی مەشقی سەخت و بڕوایەکی نەگۆڕەوە خۆی دەکاتە یەکێک لە ئەستوێرە درە

  •   زانیاری لەسەر شێ

    زانیاری لەسەر شێ

    ئاب 08, 2025 11:03

    شێ ئاماژەیە بۆ بونی هەڵمی ئاو لە هەوادا، لە ئەنجامی کرداری هەڵمین (ئارەقە+بوون بە هەڵم-تبخر+نتح)، وە سەرچاوەی سەرەکی هەڵمی ئاو برتیە لە خاک و ڕوبەرە ئاویەکان و ڕووەک، وە چەندین هۆکار کاریگەری هەیە لەسەر تێکڕای هەڵمین (ئارەقە+بەهەڵم بوون)، کە گرینگترینیان پلەی گەرمی و با و شێی هەوا و پەستانی هەوا و خوێیە تواوەکانی ناو ئاو و فراوانی و قوڵی ڕوبەرە ئاویەکان و شەپۆلەکان و ئاستی ئاوی ژێر زەوی و پێکهاتەی فسیۆلۆجی ڕوەکەکانن.

  •   چاندنی لولپێچ

    چاندنی لولپێچ

    ئاب 08, 2025 10:29

    چاندنی لولپێچ (بە ئینگلیزی; cochlear implant، بە عەرەبی; زرع القوقعة) بریتییە لە نەشتەرکاری چاندنی ئامیرێکی ئەلکترۆنی بچووک کە دەتوانێت یارمەتیدەربێت بۆ گەڕاندنەی هەستی بیستن بۆ کەسانی نابیست و ئەو کەسانەی بە زەحمەت توانانی بیستنیان هەیە بەتایبەت منداڵان. چاندنی لولپێچ بۆ ئەو کەسانە بەسودە کە ماوەیەکی زۆرە توانای بیستنیان لەدەست داوە یاخود ئاستی نابیستییەکەیان بەجۆرێکە تەنانەت بە یارمەتی ئامێری بیستۆکیش ناتوانن بە باشی ببیستن و لە قسەکان تێبگەن.

  • سوودەکانی مەلەکردن

    سوودەکانی مەلەکردن

    ئاب 07, 2025 15:03

    مە‌لە‌کردن تە‌نھا وە‌رزشە‌ کار دە‌کاتە‌ سە‌ر گشت ماسولکە‌کانی لە‌ش و بە‌ھێزیان دە‌کات و لە‌ ھە‌مان کاتیشدا گەرژی ماسولکە‌کان خاو دە‌کاتە‌وە‌ و جۆرێک لە‌ حە‌وانە‌وە‌ی پێ دە‌بە‌خشێت لە‌ کاتێکدا وە‌رزشی وە‌ک ڕاکردن و ئاسن ھە‌ڵگرتن، تە‌نھا بە‌شێکی کە‌م لە‌ ماسولکە‌کان دە‌بزوێنن.