زانست و ژیان

  • ڕاستگۆیی؛ لە ئەگەری ڕاستگۆبوون و ڕاستگۆنەبوونی تاکەکانی ناو کۆمەڵگاو، چی ڕوودەدات؟

    ڕاستگۆیی؛ لە ئەگەری ڕاستگۆبوون و ڕاستگۆنەبوونی تاکەکانی ناو کۆمەڵگاو، چی ڕوودەدات؟

    حوزه‌یران 09, 2025 10:38

    ڕاستگۆیی بەرزترین ئاستی کەسایەتییە لە مرۆڤدا، بەڵێنێکی ڕاستەقینەیە لە نێوان ڕەفتار و پەیوەندییەکانی مرۆڤ لەگەڵ کەسانی تر.

  • مەترسییەکانی کەمی ڤیتامین A لە لەشدا

    مەترسییەکانی کەمی ڤیتامین A لە لەشدا

    حوزه‌یران 08, 2025 15:36

    كە‌می ڤیتامین A لە‌ منداڵانی خوار تە‌مە‌نی چوون بۆ قوتابخانە‌ بە‌ كێشە‌یە‌كی جیھانی دادە‌نرێت بە‌ جۆرێك كە‌ ساڵانە‌ نزیكە‌ی چارە‌كە‌ ملیۆنێك تا نیو ملیۆن منداڵ توشی كوێری دە‌بن بە‌ھۆی كە‌می ڤیتامین A یە‌وە‌، ئە‌وە‌ش یە‌كێكە‌ لە‌ نیشانە‌ و بە‌رە‌نجامە‌ توونەدە‌كانی كە‌می ئە‌و ڤیتامینە‌.

  • زانستە ڕەفتارەکان

    زانستە ڕەفتارەکان

    حوزه‌یران 08, 2025 12:10

    زانستە ڕەفتارەکان یاخود زانستی ڕەفتارکردن (بە ئینگلیزی: Behavioural sciences، بە عەرەبی: علوم سلوکیة)، بەشێکە لە زانستە کۆمەڵایەتییەکان و سەر بە زانستی دەرونناسییە، ئەم لقەی زانست باڵدەکێشێت بەسەر هەموو ئەو بابەتە زانستییانەی کە تایبەتن بە دۆزینەوە و تێگەیشتن لە ئەو ڕەفتارانەی کە مرۆڤ و هەموو زیندووەکان ئەنجامیدەدەن، لەگەڵ تێگەیشتن لە کاردانەوەیان لەگەڵ هۆکارە سروشتییەکان.

  • تێکچوونە زگماکییەکانی کۆرپەلە؛ ئەو هۆکارانەی کە دەبنە هۆی ئەم تێکچوونە

    تێکچوونە زگماکییەکانی کۆرپەلە؛ ئەو هۆکارانەی کە دەبنە هۆی ئەم تێکچوونە

    حوزه‌یران 07, 2025 16:19

    تێکچوونە زگماکییەکانی کۆرپەلە یەکێکە لە بابەتە گرنگەکانی بایۆلۆجی بە تایبەتی لە بواری دروست بوون و گەشەی کۆرپەلەدا.

  •  وزە و چەمکەکانی پێوەندیدار لەگەڵی؛ گەیاندنی گەرمی و تیشکدانەوە

    وزە و چەمکەکانی پێوەندیدار لەگەڵی؛ گەیاندنی گەرمی و تیشکدانەوە

    حوزه‌یران 07, 2025 12:16

    سەرجەم ئەو کردارە کەشیانەی کە لە بەرگی گازی زەویدا ڕوودەدەن، لە ئەنجامی ئەو وزەیەوەیە کە لەخۆرەوە وەریدەگرێت.

  • مەترسییەکانی جگەرە کێشان

    مەترسییەکانی جگەرە کێشان

    حوزه‌یران 06, 2025 15:02

    ئەگەر ئێوە جگەرە کێشن دەبێت وریای ئەو مەترسیانە بن کە لەڕێگەی دوکەڵی جگەرەوە کە هەڵگری (٣) ماددەی زۆر ترسناکە کە ئەوانیش (نیکۆتین، تار، قیر، وەیەکەم ئۆکسیدی کاربۆن).

  • سوودەکانی ڤیتامین B3 

    سوودەکانی ڤیتامین B3 

    حوزه‌یران 06, 2025 10:58

    سوودەکانی ڤیتامین B3 (بە ئینگلیزی: Health benefits of niacin، بە عەرەبی: فوائد فيتامين بی٣)، لە هەمان کاتدا بە نیاسین (niacin) ناسراوە. پێکهاتەیەکی خۆراکی زۆر گرنگە بۆ هەموو بەشەکانی جەستە تاکوو بە تەواوی ئیش بکەن.

  • زانستی دەنگ

    زانستی دەنگ

    حوزه‌یران 05, 2025 13:27

    زانستی دەنگ (ئەکووستیک) یەکێکە لە لقە گرنگەکانی فیزیا کە بایەخ بە لێکۆڵینەوە لە سروشت و تایبەتمەندییەکانی شەپۆلەکانی دەنگ دەدات. ئەم زانستە دیاردەکانی پەیوەست بە بەرهەمهێنان، گواستنەوە، وەرگرتن، کارلێک و کاریگەرییەکانی دەنگ لەسەر مرۆڤ و ژینگە دەخاتە بەر لێکۆڵینەوە. ئەکووستیک لە وشەی یۆنانی "ἀκουστικός" (ئاکووستیکۆس) وەرگیراوە کە واتای "شتێک پەیوەندیدار بە بیستن" دەگەیەنێت.

  • زینۆن

    زینۆن

    حوزه‌یران 05, 2025 09:55

    زینۆن (بە ئینگلیزی: Xenon) توخمێکی کمیاییە و هێماکەی بریتییە لە Xe. گەردیلە ژمارەکەی دەکاتە 54. دەکەوێتە کۆمەڵەی گازە خانەدانەکەوە، توخمێکی چڕ و بێ‌ڕەنگ و بێ‌بۆنە. بە بڕێکی زۆر کەم لە بەرگەهەوای زەویدا بوونی هەیە. بەشێوەیەکی گشتی ناچالاکە، توانای چەند کارلێکێکی کەمی کیمیایی هەیە.